Co to jest porcelana?

Porcelana (włoski porcellana, oryginalna nazwa ślimaka morskiego z białą błyszczącą powłoką; wynaleziona przez Chińczyków ponad 2000 lat temu, znana również jako białe złoto, to produkt  z białymi, gęstymi, pozbawionymi porów, przezroczystymi ściankami o cienkich warstwach. Jest produkowany z mieszanki kaolinu (gleby porcelanowe, glinki porcelanowej), skalenia i kwarcu, które są przekształcane w trakcie wypiekania w fazę szklaną i tzw mullit (rzadką odmianę silikatu, czyli polimorficznych związków krzemu). Szkliwione lub nieszkliwione, jest używana do produkcji dóbr konsumpcyjnych, produktów technicznych i do celów artystycznych.

Historia powstania porcelany

Produkowana w Chinach porcelana była dosłownie cenniejsza od złota i stanowiła absolutną rzadkość na europejskich stołach. Stać na nią było tylko koronowane głowy, a i to nie wszystkie. Zmieniło się to dopiero na początku XVIII wieku, kiedy nasz polski koronowany Wettyn, czyli August II Mocny, posłuchał natrętnych próśb niejakiego Boettchera, alchemika, że będzie mu zamieniał ołów w złoto i dla realizacji tego ambitnego planu zamknął go na kilka w ówczesnym laboratorium alchemiczno – chemicznym z dostawą różnych surowców i półproduktów. Beottcher złota niestety nie wyprodukował, udało mu się za to 1700 lat po Chińczykach wdrożyć na ówczesną skalę przemysłową technologię wytwarzania porcelany, co Miśnię, gdzie laboratoryjne więzienie się znajdowało, na długie lata uczyniło światowym centrum porcelany. Co prawda jej cena błyskawicznie spadła, bo – jak to w Europie – szpiegostwo przemysłowe było już nieźle rozwinięte i fabryki  (no powiedzmy, że wtedy to manufaktury) powstawały w Anglii, Francji itd wszędzie tam, gdzie był łatwy dostęp do surowców, czyli w wielu miejscach, również w polskim Ćmielowie.

Zastosowanie porcelany

Porcelana jest piękna i bardzo użyteczna. Rozróżnia się porcelanę twardą i miękką. Jest porcelana specjalna do stosowania (i to od dawna!) jako implanty kości, zębów. Używana jako doskonały izolator elektryczny w mnóstwie różnych urządzeń elektrycznych, elektromaszynowych i energetycznych. Jako najstarszy chyba spiek ceramiczny, starożytny kompozyt, do dzisiaj służy jako doskonały materiał żaroodporny, żarowytrzymały i termoizolacyjny. Ceramika techniczna, czyli przemysłowe zastosowanie spieków nieorganicznych bez porcelany jest nie do pomyślenia. Osady specjalnych łożysk, płaszczyzny poślizgu, wysokociśnieniowe dysze do laserów i cięcia wodą, ostrza tnące (stal przy porcelanie to masło), części pomp przemysłowych, przemysł chemiczny, metalurgiczny, odlewniczy. Wszędzie tam jest porcelana. A samochody? Bez świec zapłonowych i świec żarowych nie da się jeździć. Porcelana nie zniknęła  nigdy ze stołów nakrywanych dla koronowanych głów, a także stołów naszych babć ale ciekawostki o porcelanie stołowej można zgłębić na bogatej w porcelanową tematykę stronie http://porcelana.online/ na, którą zapraszamy.